Skribi aŭ paroli pri ĉi-tiu temo estas danĝera afero.
Tiom oftege oni pritraktis ĝin, ĉiam el diferenca vidpunkto: kristana, islama,
budhisma, taoisma,humanisma, scienca, parapsikologa ktp. ktp.
Kelkfoje tolereme,
ofte dogme. Kiu pravas, kiu malpravas?
Surbaze de komparado, deduktado kaj
asociado, praktika envidpovo kaj raciado mi atingis konvinkon, kiun mi volonte
metas antaŭ vin. Ne kiel alia, ekstera teorio flanke de la multaj jam
ekzistantaj, sed kiel provo de sintezo en klu ĉiu rekonu sian propran
konvinkon, kredon.
Ni vivas en universo de relativeco. Tiu mondo estas
3-dimensia kaj ĝi dependas de la tempo.
En ĉi-tiu realeco ne ekzistas
akceptebla klarigo por la ekesto kaj evoluo de la kosmo. Ekz. la universo estas
ĉio ekzistanta. La universo disvastiĝas. Tio signifus, ke troviĝas la spaco
en kiu la universo povas disvastiĝi. Ĉu do tamen ekzistas iu spaco ekster la
universo kaj sekve la universo ne estas universa?
La klarigo estas, ke
ekzists alia reraleco ekster nia 3-dimensia realeco. Alidirite: la 3-dimensia
realo estas nur parto de la entuta realeco. Preter la relativa realeco ekzistzas
absoluta realeco, kelkfoje nomita 4 dimensia
Ĉar ni, homoj, estas estuloj de
la relativa mondo, ni ne povas klarigi la veran universecon. Kiel relativa nia
ekzistado estas, klare montris Einstein.
Se ni ŝanĝas la rapidecon (kiu estas
funkcio de la tempo), ŝanĝiĝas la longeco de la koncerna objekto, ĝia maso,
ĝia energio. Se ni vojaĝus per rapideco de la lumo, nia longo estus 0, niaj
maso kaj enerĝio (E=mc2) senfinaj kaj la (relativa) tempo 0.
Ekzistas grava
(Newtona) leĝo: Energio neniam perdiĝas. Kia kuranta aŭto bremsiĝas, la
kineta energio (1a rapideco) ne perdiĝas, sed ŝanĝiĝas en varmon. Tiu leĝo
ankaŭ al homo aplikiĝas, ne nur fizike, sed ankaŭ mense kaj spirite.
La fizika
energio post nia morto eniras la teron aŭ la atmosferon en la formo de varmo,
sterko aŭ nutralo. Sed kien iras la mensa kaj spirih enerĝioj? La mensa
enerĝio povas esti konsiderah fuinmateria, do ĝi estas iel fina, t.e.
sanĝigebla. Sed kio okazas al la spirita enerĝio? Kiom oni investis en nian
spiritan evoluon? Ĉu vane? Ĉu ĉio malaperas en varmon aŭ ion similan sen
utila, evolua efiko?
Por povi respondi tiun demandon, ni devas unue difini kio
estas spirito.
Ofte ni povas lerni multon de niaj prageavoj kiuj kreis sian
lingvon. En ĝi ili montris grandegan saĝecon. Kaj ĉi-tie ankaŭ Esperanto al
ni indikas la vojon tre klare: SPIRITO=spir~ito.
La spirado estas por ni en
nia relativa mondo "absolute" vivesenca. La aero en-, tra- kaj influas nin.
Dum
tiu spira procedo nia korpo kaptas la uzeblan energion kaj redonas uzitan kaj
uzeblan ŝanĝitan enerĝion. Oni imagis, ke simila procedo okazas sur spirita
nivelo.
Kiel aero ĉie surtere ĉirkaŭas kaj trafluas nian korpon, tiel la
universa spirito (dai-qi = granda spiro) ĉirkaŭas kaj trafluas nian
animon.
Kiel televido aŭ radio kaptas la elektromagnetajn frekvencojn, tiel
nia psiko kaptas la vibradon de la universa spirito. Dependas de la kristaloj,
diodoj, desegno kian signalon, kiun frekvencon la radio kaptas.
Certe vi
konas ankaŭ resonancan fenomenon: tiu dependas de la materialo kaj formo de la
objekto.
Samtiel dependas de niaj fiziko kaj psiko kiajn frekvencojn, t.e.
kiajn partojn (radiojn, vibrojn) de la universa spirito ni kaptas.
Tiu
"antologio" estas nia persona spirito, nia ANIMO. Reciproke la animo tra- kaj
influas niajn fizikon kaj psikon. Ĉiuj tri estu en ekvilibro: Ĝi estas
Triunuo. Grava fakto ankaŭ por la homa sanstato! Tiuj tri kune kreas nian
personecon! Tiu procedo farigas nin INDIVIDUO (=.nevidebla).
Kiel jam menciita antaŭe, la karaktero de la universa
spirito, do ankaŭ de la animo, ne estas klarigebla el nia 3-dimensia optiko.
Kiel la konciza etimologio demonstracias, niaj praantaŭuloj tamen jam konsciis
pri la esenco kaj efiko.
La nomo de tiu praesenco fakte ne gravas, ĉu "dio"?
ĉu "spirito", ĉu "praenergio", ĉu "viviga spirblovo", ktp. Kaj fakte esence
ĉiuj tiuj diferencaj vortoj havas saman signifon kiel la etimologio
montras.
Ankaŭ reenkarniĝo nun iĝas pli klara. Ĉar animo ne estas pakedo
aparta de la universa spirito, sed parto nedividebla de ĝi. Estas facile
kompreneble, ke persono kiu kaptas saman parton de la spirita vibrado kiel
kunhomo kiu vivis antaŭe, povas esti rigardata kiel reenkarniĝo de tiu
mortinto.
La animo ne nur tra- kaj influas nin, sed nia persono (individuo)
povas influi reciproke la animon, t.e. plifortigi (resonanci) iujn vibrojn kaj
plilarĝigi sian spiritan spektron. Tiel ni kontribuas kreive al la universo
spirita evoluo.
Ni povas fari tion per diversaj jogo-metodoj, meditado ktp.
Memkompreneble ankaŭ nia sanstato estas ege influata de ĉi-tiu percepto kaj
same la diversaj kuracoj.
Post nia morto niaj fiziko kaj psiko ne plu povas kapti kaj
prilabori nian animon de la spirito kiel antaŭe. Ni povus diri, ke la animo
"forlasas" la korpon, ke ĝi reiris al sia prafonto. Sed envere la spirito
restas kie ĝi jam estis, nome ĉie en la universo.
Nun oni povas ankaŭ kompreni, ke neniam estas tro aŭ maltro
da animoj por la homaro. Same kiel via najbaro povas ricevi la saman televidan
sendilon kiel vi, ĉar tiu frekvenco trafluas ĉie en la etero, sen aparteni al
iu certa televidio. La universa energio ne apartenas al unu sola homo. Ni do ne
posedas animon!
Ni povas imagi, ke nia animo ĉe la naskiĝo ne estas sama
ĉe nia morto. Dum nia vivo surtera ni evoluis ĝin (sukcesis kapti pli da
"vibrofaskoj"). En sekvonta vivo tiu evoluinta animo estos nia naskiĝa animo.
La kombinalo de vibrofaskoj estas por ĉiu unika, do tiel ni povas konsideri
nian animon persono (individua).
Sed ju pli la animo evoluiĝas, do ju pli da
"vibrofaskoj" ĝi ampleksas, des malpli personeca ĝi estiĝos
(komp.sanskrite:avatara). Fine ĝi ampleksos la universan spiriton (do kaptas
ĉiujn "frekvencojn"), ĝi do ne plu estos personeca, sed ĉionampleksa -
universa. Aŭ kiel Jesuo diris: "Mi estas Alfa kaj la Omega".
Nun ankaŭ kompreneblas, ke bestoj same havas "animon", sed
ĝi ege diferencas de la nia, ĉar iliaj fiziko kaj psiko tute diferencas. Samo
aplikiĝas je plantoj. Tiel ĝustas diri, ke dio estas ĉie en la mondo,
universo (panteismo; 3-dimensia vidpunkto), aŭ ke ĉio estas en dio (monismo;
4-dimensia vidpunkto).
La kaŝita vero restas grandparte mistera por ni. Tiu ĉi
mistero ricevis multajn nomojn por indiki pri kio oni parolas. La deus otiosu aŭ
Pramaljuno de la Tagoj de la primitivuloj, la Nun de la Egiptoj, la Daŭo, la
plej supera Brahman sen ecoj, La Memo, la Ne-esto, la Budhisma Dharmakaya (korpo
de la Leĝo), la kosmo Ne-Menso de "Zen" (Suzuki), la Ain-Sof (la senfina) de la
juda Kaba-lah, la Ungrund (ne-grundo) de Boehme (beume) ktp. Ĝi estas percepto
kun senfinaj dimensioj kaj ĝia sperto estas preskaŭ sama ĉie en la mondo kaj
en ĉiuj tempoj.
Tiuj kiuj spertas tiun misteron, ŝanĝiĝas fundamente,
ĉar montriĝas, ke ne estas distingiĝo inter la kosmo kaj ni mem. Centras la
unueco ("advaita".) dum ke ni normale vivas en la fragmentita mondo de
dueco,dualeco.
Ni, "normalaj" homoj ne zorgumu pri tio. Nia vivo, nia tasko
estas ĉi tie en la dueca, tridimensia mondo. Nia surtera vivo estas nia
(elementa?) lernejo. Ne zorgumu pri kion ni lernos iam en la "universitato" de
la estonta vivo.
Fakte ni estas protektataj kontraŭ tiu absoluta vero per la
ŝildo de nekompreneblo. Ni facile povus freneziĝi (ekz. skizofreniĝi).
Laŭ
matureco kelkfoje iom leviĝas la kurteno mistera. Tamen fenomenoj penetras nian
ekziston de tempo al tempo la plej grava karakteristiko estas, ke mankas
la pricinpo de sinsekvo, de kaŭza ligo, fenomeno de 3-dimensia tempo. Ghin
anstataŭas la fenomeno de sentempeco: la sinkroneco. Granda ekzemplo de tiu
sinkronisma principo estas la "I-Ghing" la ĉina libro de
ŝanĝiĝoj.
Do resume: kiel diferencaj la konceptoj de la diversaj
religioj kaj filozofioj ŝajnas, fakte la diferencoj ne ekzistas, ĉar estas
diferencaj nomoj por la sama afero. Aŭ, kiel la libro Daŭ-De~Ghing (Tao-Te-King)
de laŭ Laŭ Dz diris: "Nomi la nomon ne estas la ĝusto nomo..
Ni vidas, ke la
multaj konceptaj diferencoj en religioj, filozofioj kaj vivkonceptoj estas nur
fenomene diferencaj ("maja" la laŭ Hinuistoj), sed fundamente samaj. La
relativeco estas la granda mistifikanto en nia surtera vivo.